ΕΠΙΛΟΓΗ ΣΤΕΓΑΝΗΣ ΣΤΟΛΗΣ (ΥΦΑΣΜΑΤΙΝΗ ή ΝΕΟΠΡΕΝΙΟΥ)

ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ, ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

Τον τελευταίο καιρό έχουν εμφανιστεί στεγανές στολές με υλικά που κάνουν την ζωή του αυτοδύτη πιο εύκολη. Αν εξαιρέσουμε την καθαρή χρηστικότητα μιας στολής όπως και με τις περισσότερες επιλογές του καταδυτικού εξοπλισμού όλα εξαρτώνται από τις ατομικές προτιμήσεις, τις συμπάθειες και αντιπάθειες. Αν προτιμάτε την αίσθηση μιας στολής αλλά να έχετε τα πλεονεκτήματα των θερμικών ιδιοτήτων μιας στεγανής χωρίς να ξοδέψετε μια περιουσία τότε μια στεγανή στολή νεοπρενίου είναι για εσάς. Ωστόσο, αν βουτάτε σε ένα ευρύ φάσμα υδάτων από εύκρατες ζώνες αλλά με χαμηλές θερμοκρασίες νερού και αν η διάρκεια είναι ένας παράγοντας και δεν σας πειράζει να ξοδέψετε μια μικρή περιουσία μια υφασμάτινη στεγανή συνήθως trilaminate είναι για εσάς. Δείτε μια σύντομη αναφορά σε άλλο άρθρο μου στα είδη των στεγανών στολών.

Τα καινούργια υλικά στο ύφασμα
Οι υφασμάτινες στολές τριπλής διάστρωσης υλικού (trilaminate) δεν διαθέτουν την ελαστικότητα στο υλικό τους με αποτέλεσμα να κατασκευάζονται αρκετά μεγάλες σε μέγεθος για να φιλοξενήσουν μέσα τους τα χονδρά ισοθερμικά και να επιτρέψουν την κίνηση του σώματος σε ένα μεγάλο εύρος. Έτσι η στολή παγιδεύει μέσα της μεγάλες ποσότητες αέρα σε διάφορες περιοχές. Οι υφασμάτινες έχουν εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια με μια πραγματική επανάσταση στα υλικά τους. Ελαστικά υλικά άρχισαν όμως να χρησιμοποιούνται πλέον και στο ύφασμα ενώ τα πατρόν έχουν βελτιωθεί αφάνταστα. Η κλασική συνταγή από πολυεστέρα (νάιλον), βυτίλιο, κορντούρα έρχεται μέχρι τις μέρες μας να παντρέψει τα υλικά και να δώσει μέγιστη χρηστικότητα αλλά και αντοχή. Έτσι υλικά όπως το κέβλαρ έχουν κάνει την εμφάνισή τους σε συνδυασμό με εσωτερικά διαπνέοντα στρώματα υλικού από μεμβράνες πολυουρεθάνης και σπάντεξ που δεν αφήνουν το σώμα του δύτη να ιδρώσει και κυρίως έχουν την ιδιότητα να αποβάλουν τον ιδρώτα. Το αποτέλεσμα είναι μια καλύτερη και αποδοτικότερη εφαρμογή της στολής στο σώμα σε συνδυασμό με την μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. 

Τα καινούργια υλικά στο νεοπρένιο 
Στο παρελθόν οι περισσότερες στεγανές νεοπρενίου κατασκεάζονταν με 7 ή 8 χιλιοστά παχύ και άκαμπτο υλικό το οποίο τις έκανε ογκώδεις και δύσχρηστες παράγοντας που έθετε μια τεράστια άνωση της στολής ωθώντας τον χρήστη να φοράει πολλά κιλά για να αντισταθμίσει. Σήμερα υπάρχει το συμπιεσμένο και προ-συμπιεσμένο νεοπρένιο καθώς και νεοπρένιο που είναι φτιαγμένο με υπερελαστικά υλικά συνήθως στα 3 χιλιοστά πάχος και ειδικά microcell υλικά στα 4 χιλιοστά. Έτσι επιτεύχθηκε μια τεράστια διαφορά στην εφαρμογή της στολής στο σώμα του δύτη, μια μεγάλη άνεση στην κινητικότητα ενώ παράλληλα τα χαρακτηριστικά της πλευστότητας αλλάξανε προς το καλύτερο. Οι περισσότερες σύγχρονες στεγανές νεοπρενίου σήμερα φοριούνται με ένα ψιλό θερμικό εσώρουχο από κάτω και παρέχουν ιδιαίτερη θερμική προστασία στο σώμα.

Οι σημαντικές διαφορές 
Η μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ νεοπρένιου και υφασμάτινης αφορά τη μόνωση του σώματος και την θερμική προστασία. Στολές από νεοπρένιο παρέχουν παροιμιώδη ζεστασιά στο σώμα του δύτη κυρίως με την χρήση ελαφριών εσώρουχων που συνεπάγεται ευκολία κινήσεων σε συνδυασμό με τα καινούργια υλικά. Επίσης τα χαρακτηριστικά πλευστότητας μιας σύγχρονης στολής νεοπρενίου τείνουν να είναι πιο αρμονικά επειδή το μεγαλύτερο μέρος της άνωσης παράγεται εξωτερικά από το ίδιο το υλικό της στολής και όχι εσωτερικά από το εσώρουχο όπως σε μια υφασμάτινη. Κατά γενικό κανόνα (εκτός ελαχίστων και ειδικών εξαιρέσεων) θα διαπιστώσετε ότι το καλύτερο νεοπρένιο θα κοστίσει λιγότερο από μια υφασμάτινη στεγανή. Οι υφασμάτινες από την άλλη πλευρά δεν έχουν καμία εγγενή μόνωση ή πλευστότητα. Και τα δύο αυτά τα παράγουν πάντα σε σχέση με το εσώρουχό τους. Κατασκευάζονται φαρδιές για να μπορούν να φιλοξενήσουν μέσα τους όπως είπαμε ένα μεγάλο φάσμα εσωρούχων σε πάχος και τεχνικά υλικά τα οποία τους επιτρέπουν να χρησιμοποιηθούν σε ένα ευρύ φάσμα θερμοκρασιών. Το τριστρωματικό υλικό τους είναι γενικά πιο ανθεκτικό από τις στολές νεοπρενίου. Επίσης είναι σαφώς ελαφρύτερο από το νεοπρένιο και στεγνώνει πολύ πιο γρήγορα ένας παράγοντας σημαντικός για την μεταφορά ή για δύτες που ταξιδεύουν.

Φερμουάρ στεγανού τύπου 
Εκτός από την επανάσταση στα υλικά των στολών η σύγχρονη τεχνολογία αιχμής κρύβετε στα φερμουάρ. Τα παραδοσιακά φερμουάρ των στεγανών στολών είναι με δόντια από ορείχαλκο που πλέκονται μεταξύ τους και κλείνουν ερμητικά. Τα τύπου BDM γενικά κρίνονται πιο ανθεκτικά και παράγονται σε 2 ποιότητες, μια βαρέως τύπου με 8 δόντια ανά 2,5 εκατοστά υλικού και μια πιο απλή έκδοση με 6 δόντια ανά 2,5 εκατοστά. Αυτό το σχέδιο φερμουάρ εξακολουθεί να είναι δημοφιλές αλλά όλο και περισσότερο βλέπουμε τα φερμουάρ από ορείχαλκο τύπου ΒDM να έχουν αντικατασταθεί από πλαστικά φερμουάρ τύπου ΤZIP. Αυτά τα νέα φερμουάρ διατηρούν εξίσου τη στεγανότητα αλλά είναι λιγότερο ακριβά μειώνοντας έτσι το κόστος. Τα φερμουάρ σε μια στεγανή συνήθως βρίσκονται σε οριζόντια θέση πίσω από την πλάτη ή διαγώνια μπροστά. Το φερμουάρ μπροστά έχει σχεδιαστεί για να επιτρέπει την χρήση της στολής αποκλειστικά από τον χρήστη της και ανεβάζει το κόστος της στολής ενώ το φερμουάρ πίσω απαιτεί συνήθως τη βοήθεια ενός συντρόφου. Πρόσφατα κάποιες στεγανές ελαστικού νεοπρενίου σε συνδυασμό με πλαστικό φερμουάρ κάνανε δυνατή την χρήση της από ένα άτομο παρόλο που το φερμουάρ βρίσκεται στην πλάτη. Σε γενικές γραμμές έχει επικρατήσει το σύγχρονο διαγώνιο εμπρόσθιο φερμουάρ.

Βαλβίδες
Η πιο αξιοσημείωτη διαφορά μεταξύ της αίσθησης μιας κοινής στολής υγρού τύπου και μιας στεγανής είναι η συμπίεση που συμβαίνει καθώς καταδυόμαστε. Θύλακες αερίου που παγιδεύονται μέσα στη στολή συμπιέζονται και η στολή συρρικνώνεται επάνω στο σώμα του δύτη. Για να αντισταθμιστεί αυτό προστίθεται αέριο απο την φιάλη μέσω ενός σωλήνα χαμηλής πίεσης που είναι συνδεδεμένος στην βαλβίδα εισαγωγής της στολής που βρίσκεται συνήθως στο κέντρο του θώρακα. Αυτό το αέριο μπορεί να χρησιμοποιείται επίσης για τη ρύθμιση της πλευστότητας αλλά το σημαντικότερο για να βοηθήσει το σώμα να απομονωθεί από το κρύο περιβάλλον του νερού. Σε εξαιρετικές συνθήκες αέριο αργόν (μη αναπνεύσιμο με καλύτερες θερμικές ιδιότητες απο τα άλλα αέρια) απο αυτόνομη μικρή αγκιστρωμένη φιάλη προστίθεται μέσα στη στολή. Τελευταία οι βαλβίδες φαίνεται να αποκτούν και διαφορετική χρήση καθώς είναι η σύνδεση - γέφυρα μεταξύ θερμαινόμενου ισοθερμικού και εξωτερικής πηγής μπαταρίας που φέρει στον εξοπλισμό του ο δύτης. Η βαλβίδα εξαγωγής βρίσκεται συνήθως στον άνω αριστερό βραχίονα και επιτρέπει τη διαφυγή του αερίου μέσα από την στολή και τον έλεγχο της ανάδυσής μας. Η βαλβίδα εξαγωγής μπορεί να ρυθμιστεί για να αφήνει το αέριο να διαφεύγει αυτόματα (λιγότερο ή περισσότερο) ή χειροκίνητα πατώντας το κουμπί της ή πιέζοντας ολόκληρη τη βαλβίδα.

Φλάντζες στεγανοποίησης - Τα τελειώματα σε λαιμό και καρπούς
Η στεγανότητα στο λαιμό και τους καρπούς επιτυγχάνεται με τις φλάντζες στεγανοποίησης που είναι από νεοπρένιο, από λατέξ ή από σιλικόνη. Οι περισσότερες στεγανές νεοπρενίου χρησιμοποιούν φλάντζες από νεοπρένιο γιατί έχουν καλύτερες θερμικές ιδιότητες και κυρίως είναι πολύ πιο άνετες στην εφαρμογή τους. Οι περισσότερες υφασμάτινες στεγανές χρησιμοποιούν φλάντζες λατέξ. Προσφέρουν μερικά πλεονεκτήματα σε σχέση με το νεοπρένιο στην κατασκευή τους και είναι πολύ πιο εύκολες για να αντικατασταθούν. Παρέχουν εξαιρετική στεγανοποίηση αλλά δεν έχουν καθόλου θερμικές ιδιότητες. Τα τελευταία χρόνια έκαναν την εμφάνισή τους φλάντζες σε λαιμό και χέρια από σιλικόνη υλικό που είναι πολύ πιο ανθεκτικό από το λατέξ. Εφαρμόζουν τέλεια κυρίως στον διαφορετικό τρόπο εφαρμογής τους επάνω στο υλικό της υφασμάτινης και όχι τόσο επάνω στο δέρμα. Επίσης η αλλαγή τους έγινε πολύ πιο εύκολη για τον μέσο χρήστη με περαστό δαχτυλίδι επάνω στο κολάρο της στολής σε λαιμό και χέρια.

Ενσωματωμένα μποτάκια ή καλτσάκια με ξεχωριστές μπότες
Οι στεγανές κατασκευάζονται είτε με ενσωματωμένες μπότες ή με ενσωματωμένες μαλακές κάλτσες που χρειάζονται μποτάκια για να φορεθούν απο επάνω. Αυτός ο τρόπος εξαλείφει και το φαινόμενο να περάσει αέρας κάτω στα πέλματα του δύτη. Οι ενσωματωμένες μπότες στην στεγανή συνήθως είναι εξαιρετικά στιβαρές με χονδρά πέλματα που είναι σε θέση να αντέξουν μεγάλες καταπονήσεις και περπάτημα σε βραχώδεις ακτές και οπουδήποτε αλλού. Τα ενσωματωμένα καλτσάκια απαιτούν την έξτρα χρήση σκληρής μπότας. Ο χρήστης μπορεί να επιλέξει στις περισσότερες στεγανές την καλύτερη λύση που ταιριάζει στις ανάγκες του. Ένα άλλο πλεονέκτημα με τα καλτσάκια είναι ότι η στεγανή μπορεί να γυρίζει ανάποδα και να πλυθεί από μέσα, να στεγνώσει πιο γρήγορα και να επισκευαστεί πιο εύκολα. Το μειονέκτημα όμως είναι ότι θα έχετε έξτρα κόστος για μποτάκια νεοπρενίου μεγαλύτερα ή μποτάκι παπούτσι κυρίως απο υλικό κορντούρα. Οτιδήποτε και να επιλέξουμε καλό θα είναι να γνωρίζουμε ότι με τον όγκο στις μπότες μιας στεγανής θα χρειαστούμε τουλάχιστον ένα νούμερο μεγαλύτερο πέδιλο από αυτά που φοράμε συνήθως.

Κουκούλες
Υπάρχουν πολλών ειδών κουκούλες στην αγορά ωστόσο η κουκούλα μιας στεγανής διαφοροποιείται λιγάκι από τις κλασικές. Καταρχήν κατασκευάζεται συνήθως σε πάχη νεοπρένιου μεγαλύτερα από ότι οι κλασικές του εμπορίου και αυτό φυσικά για θερμική προστασία. Οι περισσότερες σύγχρονες κουκούλες στεγανής έχουν ανεπίστροφη βαλβίδα διαφυγής αέρα στην κορυφή τους. Έτσι ο αέρας που εισέρχεται μέσα διαφεύγει χωρίς η κουκούλα να χάνει την επαφή της με το κεφάλι. Αυτό μπορεί να είναι μια απλή κατασκευή στο νεοπρένιο με διπλό τοίχωμα εσωτερικά μέχρι και μια πιο σύνθετη με ενσωματωμένη μικρή ανεπίστροφη βαλβίδα στην κορυφή της. Ειδικές κουκούλες για πολύ κρύα νερά έχουν κατασκευαστεί με διπλό υλικό με φερμουάρ ή όχι για εύκολη εφαρμογή, ξυρισμένο νεοπρένιο εσωτερικά και φοδραρισμένο εξωτερικά.

Γάντια
Διακρίνονται από τα απλά γάντια νεοπρενίου σε διάφορα πάχη μέχρι τα στεγανά γάντια με υλικό λατέξ ή με δαχτυλίδι στεγανοποίησης με το αντίστοιχο στο μανίκι της στεγανής στα οποία από μέσα φοριέται συνήθως ψιλό ισοθερμικό γάντι. Επίσης έχουν παρουσιαστεί και θερμαινόμενα ισοθερμικά γάντια για ακραίες συνθήκες.

Ισοθερμικά εσώρουχα
Εδώ έχουμε τα τελευταία χρόνια απίστευτη εξέλιξη κυρίως όμως λόγω της τεχνογνωσίας στα υλικά που χρησιμοποιούνται ήδη σε άλλες μορφές τεχνικών ρούχων. Τα βαριά και ογκώδη ρούχα που δυσκόλευαν την κίνηση ανήκουν στο παρελθόν. Σήμερα έχουμε χρηστικότητα και θερμική απόδοση με τον μικρότερο δυνατό όγκο σε μια μεγάλη ποικιλία σε πάχη και πυκνότητα υλικού. Κάθε εταιρεία χρησιμοποιεί θερμικά υλικά που έχουν δοκιμαστεί σε ακραίες συνθήκες και το αποτέλεσμα είναι οι δύτες να αισθάνονται ολοένα και πιο ζεστοί. Πριν λίγα χρόνια παρουσιάστηκε και ένα εξειδικευμένο μοντέλο που σχεδιάστηκε αποκλειστικά για χρήση στην επιθυμητή οριζόντια στάση του δύτη ενισχυμένο μάλιστα στα σημεία που έρχονται σε επαφή με το σώμα όταν ο δύτης βρίσκεται σε ισορροπία (οριζόντια στάση) μέσα στο νερό. Σε ακραίες συνθήκες υδάτων η θερμική προστασία του εσώρουχου εκτός από το ίδιο το υλικό του υποβοηθάτε και απο αντιστάσεις πλεγμένες εσωτερικά του ρούχου που θερμαίνονται απο μια αυτόνομη μικρή συσκευή μπαταρίας ή από την σταθερή πηγή μπαταρίας για τα φωτιστικά σώματα που έχει επάνω του κυρίως ο τεχνικός δύτης. Θερμαινόμενα γιλέκα και ολόσωμα θερμικά εσώρουχα έχουν κάνει την εμφάνισή τους αυξάνοντας όμως το κόστος κατά πολύ.

Τελική επιλογή
Η επιλογή μιας στεγανής μας επιτρέπει να βουτάμε όλο τον χρόνο. Κάθε στυλ εμφάνισης παρέχει πλεονεκτήματα τα οποία είναι και ο λόγος που οι περισσότεροι κατασκευαστές στεγανών προσφέρουν και τα δύο είδη. Αξιολογήστε τις ανάγκες σας και επιλέξτε το στύλ και το είδος που σας ταιριάζει και ανταποκρίνεται στις συνθήκες που βουτάτε.

Τελικές συμβουλές
- Η στεγανή είναι στολή, δεν είναι ασκός. Μην την χρησιμοποιείτε σαν ασκό για να ρυθμίζετε την πλευστότητά σας.
- Η στεγανή θέλει εκπαίδευση. Πιστοποιηθείτε στη χρήση της και δείξτε ιδιαίτερη προσοχή γιατί η λανθασμένη χρήση της μπορεί να αποβεί πολύ επικίνδυνη.
- Η στεγανή θέλει να την περιποιήστε και να την φροντίζετε. Διαβάστε σε άλλο άρθρο μου για την συντήρησή της. Αν είστε από εκείνους που δεν προσέχουν τα πράγματά τους μην αγοράσετε στεγανή.

Πρωτότυπο Άρθρο του Κώστα Ανδρεάδη © 


Aγοράστε το βιβλίο μου σε e-Book για Tablets / Smartphones / PC με λογαριασμό PayPal ή Credit Card
https://payhip.com/b/pS9s
...και σε έντυπη μορφή στο eBay με δωρεάν μεταφορικά για Ελλάδα και Κύπρο!